Kuršumlija obeležava 113 godina od Gvozdenog puka – spomenik u Igrištu kao simbol junaštva

U kuršumlijskom selu Igrište, kod Spomen-parka „Gvozdeni puk“, 3. oktobra u 11 sati, biće svečano obeležena 113. godišnjica formiranja legendarne vojne jedinice koja zauzima posebno mesto u srpskoj ratnoj tradiciji — kao simbol hrabrosti i neustrašivosti u najtežim trenucima Srbije u balkanskim i Prvom svetskom ratu.

U tom mestu se tokom Prvog svetskog rata iz 12 kuća u selu 17 meštana dobrovoljno priključilo jedinici Drugog pešadijskog puka “Knjaz Mihailo”, a krajem 2016. godine je otkriven prvi spomenik junacima Gvozdenog puka.

Obeležavanje godišnjica poput ove nije samo čin sećanja — ono je potvrda dužnosti prema istoriji i prenošenja sećanja na novu generaciju. U malim mestima kao što je Igrište, gde se već decenijama neguje sećanje na stradale, ovakvi skupovi jačaju lokalni duh, povezuju zajednicu, podsećaju na žrtvu i odanost prošlih generacija i ukazuju na vrednosti koje bi trebale opstati – kažu u Turističkoj organizaciji koja je uz opštinu Kuršumlija organizator obeležavanja.

Najavljuju da će ceremonija početi parastosom za poginule, nakon čega će predstavnici Vojske Srbije, lokalne samouprave i “Udruženja Gvozdeni puk – Igrište” održati prigodne govore.

Tradicionalno će uslediti polaganje venaca na spomenik, a završni deo programa predviđa kulturno-umetnički program s recitalima i pesmama koje evociraju epohe ratova i pobeda.

Očekuje se učešće velikog broja građana, predstavnika institucija, udruženja i poštovalaca tradicije, a najavljeno je da će događaju prisustvovati i članovi Kraljevske porodice Karađorđević.

Istorijski značaj Gvozdenog puka

Drugi pešadijski puk „Knjaz Mihailo“, poznat i kao Toplički Gvozdeni puk, tokom ratnih sukoba od 1912. do 1918. stekao je besmrtnu slavu. Jedna je od retkih jedinica čija je zastava smatra se najodlikovanijom u vojsci Kraljevine Srbije i koja nikada nije pala u ruke neprijatelju. 

Ta jedinica je učestvovala u 3 rata, dva balkanska i Prvi svetski rat, kao i najtežim bitkama, od Kumanovske do Solunskog fronta. 

Drugi pešadijski puk “Knjaz Mihailo” sastavljena od boraca pre svega iz Topličkog i Jablaničkog okruga bila je deo junačke borbe u kojoj se nakon opšte mobilizacije koja je sprovedena 3. oktobra 1912. godine u Prokuplju, u stroju našlo 4.744 mladića starosti od 21 do 31 godine. Tri petine sastava Drugog pešadijskog puka činili su Topličani i Kosaničani, a po jednu petinu Jablaničani i Zaplanjci – kažu u Turističkoj organizaciji.

Istoričari podsećaju da su nakon samo 20 dana od mobilizacije vojnici puka učestvovali u poznatoj Kumanovskoj bici, te da je najvišim srpskim odlikovanjem, ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima odlikovano 255 oficira, podoficira i vojnika.